"Taxi"

I serien ”Taxi” møter vi en pakistansk familie som bor i Norge. Temaet i serien er identitet og familie, og handlingene dreier seg om kulturelle konflikter. Jeg skal drøfte hvordan det ”norsk-pakistanske” miljøet blir fremstilt med utgangspunkt i første episode.

I hovedrollen møter vi Javar(Adil Kahn). Han er nyutdannet advokat, har fin leilighet og er samboer med en norsk kvinne. Han er blitt sosialisert i det norske samfunnet, og ser på seg selv som en nordmann. Javar holder samboerskapet skjult for familien, i respekt for dem. De maser om at han snart må gifte seg, og at de kan hjelpe han med å finne en norsk- pakistansk kvinne til ham. På samme tid begynner samboeren til Javar å bli lei av det hemmelige forholdet, og ønsker at han skal fortelle om henne til den pakistanske familien sin. I tillegg havner han midt oppi en drosjesvindel.

(Adil Khan på bildet)
Med en høy utdannelse, er Javar et unntak i det ”norsk - pakistanske” miljøet. De andre pakistanerne vi møter er taxisjåfører. I episoden vi så, samles den store familien til Javar i parken for å spise sammen. Familie er viktig for pakistanerne, og vi får et innblikk i hvor høyt de setter respekt for foreldrene. Søsteren til Javar gifter seg med en av de norsk – pakistanske taxisjåførene, bare fordi foreldrene ønsker det. Når de kommer hjem fra middagen i parken, skiller de lag og bor i hver sin leilighet. Det viser hvordan de praktiserer ekteskapet deres.

Hva sier anmelderne?
På serienytt forteller skribenten at han er positivt overrasket over serien. Han skriver: ” For første gang ser vi en norsk TV-serie der en normal norsk-pakistaner er hovedkarakteren og blir spilt slik også. Slik som det burde.” Han legger også til at serien viser at norsk – pakistanere kan jobbe med andre ting enn å selge mat i ei kebab-sjappe og være taxisjåfører, men være utdannet som advokat.

På vg.no blir serien presentert som en ”pirrende thriller”. Anmelder snakker varmt om filmen, men mener at det lugger i detaljene(hun kommenterer for eksempel at klippingen kan være forvirrende). Hun har gitt ”Taxi” terningkast fire.

Kilder:
- http://serienytt.no/movie-review/forsteinntrykk-taxi-en-riktig-dramaproduksjon-av-nrk/

- http://www.vg.no/rampelys/artikkel.php?artid=10023082

”Hitler, Jesus og farfar” av Lene Ask

I denne boka ser Lene tilbake på dei ulike miljøa og kulturane ho har opplevd, med kritiske auge. Ho ser tilbake i historia og på korleis kulturen var under den andre verdskrigen. Faren til Lena var ”tyskarborn”, og ho ser tilbake på korleis kulturen var for farmora hennar som ein landssvikar, og Lena prøvar å forstå kvifor ho gjorde det. Me får sjå på oppveksten hennar, og korleis ho opplevde det å veksa opp i bedehusmiljøet. Ho fortel om kulturen der og normene om kva som var rett og gale. I byrjinga av boka får Lena eit kunststipend til Berlin. Ho reisar bort og går på eit galleri der ho møtar andre kunstnarar. Ho drit seg ut og lurar på kva no ho skal gjere. Ho stoppar opp å tenkjer på om det var ei meining likevel, at ho fekk eit opphald i Tyskland. Det er slik ho byrjar å tenkje på farfaren som kanskje bur i Tyskland, på Hitler og den andre verdskrigen og på fortida si.

Verkemiddel/stil
Boka er eit teikneseriehefte der ho nyttar få ord, men bilete som utrykkjar mykje. Bileta er enkle, og personane er enkelt teikna. Til dømes har dei berre to prikkar som auge. Når ho visar fram alle ”nestenkjærastane” sine, teiknar ho utsjånaden deira, og presenterar dei gjennom yrka sine, ikkje namna. Dette gjer eit upersonleg preg, og seier noko om forholda ho hadde til desse mennene. Det er nytta ekta bilete av og til. Til dømes når ho fortel om krigen, ser me at ei av teikneserierutene visar eit bilete som er teke under krigen. Det er eit svart/kvitt bilete som gjer eit gammaldags preg og visar at dette skjedde for ei stund si. Språket er ikkje høgtideleg, men kvardagsleg. Det gjer det lett for lesarane å forstå og skapar ein intimitet med oss.

Tema/Bodskap
Temaet i boka til Lene er identitet. Dette kjem tydeleg fram gjennom historia og verkemidla ho nyttar. Bodskapen er at det kan vere vanskeleg å vete kven ein er og kva ein vil. Sjølve synes eg Lene sitt liv(historia) får godt fram bodskapen og at ho nyttar eit godt døme med å fortelje om eigne erfaringar. Boka er aktuell i dag, og eg trur mange kan kjenne seg igjen i tinga ho skildrar. Eg synes at boka kunne vere litt provoserande, på grunn av skildringane og måtane ho fortel om erfaringane sine.

Symbol

Korset er et symbol som blir brukt i ulike sammenhenger. Vi snakker om Rødekors, solkorset, krigskorset, hakekorset, kors som et symbol for addisjon og mange flere. Men bildet jeg har valg er tatt på "Hill of crosses" i Litauen og viser flest latinske kors. Den vertikale delen er lengre en den horisontale. Dette er et religiøst symbol og tilhører kristendommen. Korset minner oss om det Jesus gjorde for oss, 2000 år siden. Han ofret seg selv, døde og stod opp igjen. Man kan finne kors med den idende Jesus(corpus), eller tomme kors som viser Jesus som den seirende. (Film fra Youtube)
(Bildet er hentet fra Flickr.)

Sommerfuglen er et symbol for frihet og oppstandelse. Gjennom livet går den fra å være larve til å bli et voksent insekt (sommerfugl) etter å ha vært i hvilestadiet i en puppe. Symbolikken kommer fra denne friheten/det nye livet med å komme ut fra puppen, helt annerledes.






(Bildet er hentet fra Wikipedia)

Peacetegnet tenker flesteparten er et symbol for fred. Vi fobinder det med hippietiden. Hippiene brukte dette symbolet for å uttrykke at de var imot atombomber.










(Bildet er hentet fra Wikipedia)

Grønnfargen(fargesymbol) symboliserer naturen, liv og vekst. Det kan også symbolisere ungdom, livsgraft, håp og glede. Ordet er ofte knyttet til det som gror i naturen. Trafikklysene kan lyse grønt. Da betyr det "kjør". At noe er greit og lovlig, er også knyttet til grønnfargen.







(Bildet er hentet fra wikipedia)
Hjertet er et symbol helt fra Antikken. Symbolet har fått sitt navn etter blodpumpen vi har i kroppen(hjertet), fordi de har noen likhetstrekk. Hjertet symboliserer kjærlighet og vennskap(noen du er glad i).









(Bildet er hentet fra en blogg)

Kva er ære?

Ære er eit stort omgrep. Ord som kom opp i klassen: status, posisjon, stoltheit, æresdrap, verdi, identitet, personlege eigenskapar, songen: ”Deg være ære” og uttrykket: ”heider og ære”. I dette innlegget skal eg utforske dette ordet og betydinga av det.

”Æres den som æres bør”
Nokre seier ein må fortene ære. ”Ære er noe du får/har, ikkje noe du tar.” Denne påstanden er henta frå ei diskusjonsside på nettet. Betyr det at for å fortene ære må ein gjere noko spesielt? Må ein ha gjort noko ekstra stort for at folk skal sjå opp til deg, og gje deg ære? For å ta eit døme: me syng songen ”Deg være ære” i kyrkja, kvifor?

”Deg være ære,
Herre over dødens makt!
Evig skal døden være
Kristus underlagt.
Lyset fyller haven,
se, en engel kom,
åpnet den stengte graven,
Jesu grav er tom!

Refr.:
Deg være ære,
Herre over dødens makt!
Evig skal døden være
Kristus underlagt.

Se, Herren lever!
Salig morgenstund!
Mørkets makter bever.
Trygg er troens grunn.
Jubelropet runger:
Frelseren er her!
Pris ham, alle tunger,
Kristus Herre er!

Frykt ikke mere!
Evig er han med.
Troens øye ser det:
Han gir liv og fred.
Kristi navn er ære,
seier er hans vei,
evig skal han regjere,
aldri frykter jeg.”

I songen syng me om Kristus(Jesus) som sigra over døden og gjer oss liv og fred. Me gjer ære til Jesus, på grunn av det han gjorde for oss. Me kallar denne songen ein lovsong. Ikkje ein vanleg song som ”Summer of 69” eller ”Love me do”, mein ein song til Jesus der ein vil æra(lovprisa) han for kva han har gjort og kven han er.

Kan folk berre få ære, eller må dei gjere ting for å fortene æra? Når Jesus ofra seg sjølve for oss, seier det litt om kven han er. For at folk skal få ære for kven dei er, verkar det som om dei må vise at dei fortener det gjennom gjerningar. Kanskje det stemmer det som mannen på diskusjonssida sa?

Nokon seier at det motsette av ære, er skam. Handlar skam også om gjerningar? ”Eg skammar meg over deg!”, ”Du bør skamme deg!” eller ”Du har kasta skam over familien!” er uttrykk som vert nytta når nokon har gjort noko veldig negativ , noko skamfullt. Det første og andre uttrykket kan vere noko mora seier til sonen sin etter han har gjort noko ho meinar er feil. Det siste uttrykket kan ein møte i muslimske land. I eit land der Islam dominerar, er det skamfullt dersom ein i familien ikkje er muslim. I dei verste tilfella, kan konverter bli drepne av søskena sine for å ikkje kaste skam over familien. Her vil eit naturleg spørsmål vere: er ikkje familiemedlemmar meir verdt enn ære?

Det siste dømet ovafor, kallar me eit æresdrap. Slike drap kan skje i mannsdominerte land der til dømes kvinner krenker mennene. Dersom ei kvinne ikkje vil ha mannen som er vald til henne, kan ho verte drepen for å ha krenka familien og mannen.

Kongen sin fortenestemedalje blir gitt til folk som har gjort ein stor innsats. Til dømes dersom nokon har arbeidd i ein frivillig organisasjon og gjort ein stor innsats, gjerne over tid. ”Det er ein ære” å få denne medaljen tildelt av kongen. ”Kongens fortenstmedalje vart stifta av Kong Haakon VII 1. februar 1908. Han blir delt ut "til lønn for fortenster av kunst, vitskap og næringsliv, og for framifrå forhold i offentleg teneste".” Ein kan få medaljen i sølv og gull, alt etter kor stor det er, det du har gjort.

(Biletet er henta frå Wikipedia)

Kjelde: http://www.kongehuset.no/c27050/artikkel/vis.html?tid=27598

Kva er kultur? Her er nokre omgrep:

- Når me seier ein kultur er etnosentrisk, meinar me at ein set sin kultur i sentrum, og vurderar andre sine samfunn og kulturar ut i frå sin eigen.
- Ein subkultur er ein kultur innafor ein større kultur.
- Dersom ein subkultur står i opposisjon til hovudkulturen på eit eller fleire område, kallar me ein motkultur. Til dømes hippiane på 70-talet.
- Dersom nokre vitskapsmenn kom og sa at kulturen min var underlegen og primitiv, ville eg ha opplevd det som fordømmande og fornærmande. Eg ville kanskje tenkt at kulturen til vitskapsmenn var etnosentrisk, der dei dømma min kultur utifrå sin eigen.
(Biletet er henta frå Wikipedia)

"Lost in Translation"

Filmen handlar om den amerikanske filmstjerna Bob som er på eit jobboppdrag i Japan. Det oppstår morosame situasjonar når han slit med å kommunisera med japanarane og opplevar dette kultursjokket. Sidan familien er igjen heime og han slit med å få japanske vener, følar han seg einsam. Så møtar han Charlotte, som også er frå Amerika. Ho er åleine på det same hotellet som Bob, fordi mannen er oppteken med jobben sin. Ved at begge følar seg ”lost” i den japanske kulturen, bind det dei saman og dei utviklar eit vennskap. Saman utforskar dei skilnadane mellom den amerikanske og japanske kulturen, og mellom generasjonane deira.

Dialog henta frå ein scene i filmen(når han skal reklamera for ein japansk whisky):

Director [in Japanese, to the interpreter]: The translation is very important, O.K.? The translation.

Interpreter [in Japanese, to the director]: Yes, of course. I understand.

Director [in Japanese, to Bob]: Mr. Bob. You are sitting quietly in your study. And then there is a bottle of Suntory whisky on top of the table. You understand, right? With wholehearted feeling, slowly, look at the camera, tenderly, and as if you are meeting old friends, say the words. As if you are Bogie in Casablanca, saying, "Here's looking at you, kid,"—Suntory time!

Interpreter [In English, to Bob]: He wants you to turn, look in camera. O.K.?

Bob: ...Is that all he said?

Filmen har møtt kritikk, og det er mest frå japanarar. Det trur eg er fordi filmen visar den japanske kulturen gjennom amerikanske kulturelle briller. Dermed kan den japanske kulturen ha blitt framstilt feil, og ha blitt misforstått. Filmen er ein dramakomedie, og dermed kan regissøren ha vrengt og framstilt japanske kulturelle ting på ein annan måte for å få fram mest mogleg humor.

(Dialogen og bilde er henta frå Wikipedia)

Tatovering

(Bildet er hentet fra Brittanie Shey på Flickr.)